“In Denemarken koopt de overheid landbouwbedrijven op in het kader van het stikstofprobleem, en zet de grond om naar bos.”
31 oktober organiseerde Staatsbosbeheer een bijeenkomst over ‘meer bos in Nederland’ in het kader van haar 125-jarige bestaan. Tijdens deze bijeenkomst kwam bovenstaande opmerking terloops langs. Is dit ‘Deense model’ misschien een manier om meer bos in Nederland te realiseren?
Want dat er uitdagingen zijn om meer bos te planten in Nederland is wel duidelijk. Aan het begin van de uitkomst werden de problemen samengevat:
- er is te weinig grond beschikbaar,
- er is te weinig geld voor afwaardering van de grond (het verschil tussen de waarde van landbouwgrond en bosgrond) en
- gemeenten willen zeer geregeld niet meewerken aan het verstrekken van vergunningen.
Deze problemen herkennen wij als Nationale Bossenmakelaar ook. De bijeenkomst van 31 oktober in Kasteel Groeneveld ging over ideeën voor de toekomst, en over de bescheiden financiële bijdrage die er is voor projecten vanuit het bedrijfsleven. Dit om meer bosuitbreiding te realiseren in de komende 5-10 jaar.
Toekomstideeën: Stapeling van functies
De toekomstideeën gaan over de mogelijke combinaties van nieuw bos met andere opgaves, zoals de wateropgave, de woningbouwopgave en met de noodzakelijke landbouwtransitie. Allemaal goede ideeën.
Een andere suggestie voor de toekomst is om de omgevingswet aan te passen om daarmee een stapeling van functies mogelijk te maken. Hagar van Roijackers, gedeputeerde van Brabant, bracht dit met kracht in, want anders blijven we vooral in beperkingen denken, stelde zij. Op deze manier zouden er namelijk meer kansen zijn voor meer bomen.
Welke financiële middelen voor bos zijn er?
Ook kwamen er mooie financiële aanbiedingen op tafel. Het bedrijfsleven kan meebetalen aan de aanplant van nieuw bos via carbon-geldstromen en via een extra bijdrage bij houtbouwtoepassingen. Het zijn positieve gebaren, maar is dit genoeg voor de grote / gigantische investeringen die nodig zijn voor meer bos?
Conclusie: er is een hindernissenparcours naar meer bos in Nederland (en dat is morgen nog niet verdwenen)
Het is mooi dat er oplossingen worden gezocht om meer ruimte en mogelijkheden te creëren voor meer bos in Nederland. Maar deze lossen de problemen die er zijn de komende 5 of 10 jaar nog niet op. Tot nu toe lijkt er in Nederland nog niet genoeg regie en uitvoeringpower te zijn om op de ‘Deense manier’ meer bos te realiseren.
Alle geschetste problemen herkennen we ook als Nationale Bossenmakelaar. De vraag naar grond is groot voor alle opgaves in Nederland, er is dus weinig beschikbaar voor nieuw bos. We kennen wel partijen die grond hebben en willen omvormen, maar ze hebben dan nog geen geld voor de afwaardering om de grond om te zetten van landbouwfunctie naar bos. En soms is er wel provinciaal geld voor afwaardering, maar moet de initiatiefnemer door een hindernisbaan aan voorwaarden en regels tijgeren. En als dat geregeld is, is er nog een kans dat het bos strandt op tegenstribbelende ambtenaren of dwarsliggende politici van gemeenten.
Zolang er geen overheid met visie en uitvoeringskracht is, zal de bosaanwas met kleine stappen gaan. En zolang dat het geval is, is er alle reden om door te gaan het project Nationale Bossenmakelaar. Want ook al gaat het bij ons om kleinere oppervlakten bos, het is wel vooruitgang. Alle vooruitgang moet worden gekoesterd.
Als je meer wil weten over het Deense beleid: lees dit artikel
Wil je hulp bij het realiseren van nieuw bos of wil je meer informatie over subsidies of ondersteunende organisaties ga dan naar de website van de Nationale Bossenmakelaar – debossenmakelaar.nl/